Stres i lęk są nieodzownymi elementami naszej codzienności. Mimo iż czasem ratują nam życie- ostrzegając lub powstrzymując przed jakimś działaniem, to często też same w sobie stanowią dla nas zagrożenie. Długotrwałe poddawanie się czynnikom stresującym potrafi silnie odbić się na naszym zdrowiu zarówno psychicznym jak i fizycznym. Coraz więcej Polaków cierpi na depresję oraz inne zaburzenia psychiczne, których źródłem był m.in. przewlekły stres lub lęki. W roku 2020 ok. 1,5 mln mieszkańców naszego kraju zdiagnozowano depresję, na świecie liczba ta przekroczyła 350 mln ludzi[i]. Co ważne, jest to zjawisko dotykające najczęściej osób aktywnych zawodowo, odnoszących sukcesy, ale tym samym żyjących w szybkim tempie, z zaburzoną równowagą pomiędzy czasem pracy, a życiem rodzinnym/prywatnym. Sam lęk jest też coraz bardziej powszechny wśród dzieci i młodzieży. Również depresja staje się coraz częściej diagnozowana w tym środowisku. Tempo życia rodziców, presja i ambicje jakim muszą sprostać dzieci, stają w nierównowadze z ich rozwojem emocjonalnym, który wymaga na tym etapie przede wszystkim uwagi, zainteresowania, a także zdrowego trybu życia i obcowania z przyrodą.

CZY MOŻNA ODNIEŚĆ TE ZJAWISKA DO ROLI ODDECHU?

Stres, lęk i oddech mocno ze sobą współgrają. Wpływają na siebie wzajemnie, wzmacniając się lub hamując. Zatem poprzez oddech, możemy zarówno nasilić reakcje stresowe, jak i je załagodzić lub nawet wyeliminować (szczególnie jeśli nie pełnią one dla nas żadnej roli, lecz wynikają z naszej zaburzonej reakcji na dane zjawisko, tendencji do ruminowania czy tworzenia czarnych scenariuszy). Wynika z tego, że można nauczyć się oddychać tak, aby zredukować napięcia i stres. Jest to dość łatwe do osiągnięcia, wymaga jednak zrozumienia powiązania pomiędzy oddechem, a reakcją stresową organizmu.

Kiedyś, gdy wokół ludzi znajdowało się dużo zagrożeń z zakresu „przeżyjesz lub zginiesz”, stres pełnił konkretną rolę w organizmie-  sygnalizował człowiekowi potrzebę gotowości do walki lub ucieczki. Oznacza to, że w ciele:

• zwiększała się objętość oddechowa,
• rozszerzały się źrenice,
• adrenalina trafiała do krwiobiegu,
• tętno przyspieszało,
• krew odpływała do rąk i nóg,
• wzrastała krzepliwość krwi.

Dziś reakcje naszego organizmu są podobne, jednak stresorami stały się sytuacje zdarzające się na porządku dziennym, np. w pracy, domu, podczas kłótni czy po prostu ciągłego pośpiechu. Takich zdarzeń jest mnóstwo, co powoduje, że jesteśmy prawie pod ciągłym wpływem stresu. Nasze ciało napina się nawet kilka razy dziennie, krew pulsuje szybciej, a oddech się pogłębia i czasem towarzyszy nam w tej formie przez resztę dnia. I właśnie poprzez zmniejszenie objętości oddechowej do normalnego poziomu, możemy poradzić sobie z fizjologicznymi aspektami stresu i niepokoju.

Gdy oddychamy za dużo, redukujemy poziom dwutlenku węgla w naszym organizmie. Powoduje to zwężenie naczyń krwionośnych, a tym samym ograniczenie dopływu tlenu do mózgu. Dodatkowo nieodpowiednia ilość dwutlenku węgla ogranicza uwalnianie się cząsteczek tlenu z hemoglobiny, skąd powinny trafiać do komórek, tkanek i właśnie mózgu. Niedotleniony mózg zaczyna kreować spontaniczne myśli dot. zaistniałej sytuacji, które powodują, że podnosi się w nas poziom stresu. Tworzy się w ten sposób błędne koło- stres pogłębia nasz oddech, a pogłębiony oddech zwiększa stres[ii]. Mamy zatem do czynienia ze zjawiskiem hiperwentylacji, która doprowadza do hipoksji (niewystarczającej ilości tlenu), skutkiem czego, jak podaje Profesor psychologii dr Robert Fried- jest również obniżenie nastroju oraz aktywności.

JAK  ZATEM POWSTRZYMYWAĆ LUB ŁAGODZIĆ REAKCJE STRESOWE?

Koniecznie tu jest zastosowanie kilku podstawowych zasad dotyczących oddychania. Opiszę je w skrócie w kolejnym poście. Jeśli jednak potrzebujesz je poznać i przećwiczyć głębiej już teraz- zapraszam Cię na najbliższy warsztat on-line „Oddech życia”, który startuje już 08.02. Poznasz na nim podstawy oddychania, skutki błędnych nawyków oddechowych, poprawne wzorce oddechowe oraz ćwiczenia, które pomogą Ci te wzorce wdrożyć. Szczegół wydarzenia na moim Fanpage’u. Możesz też zapytać o nie w zakładce kontakt. ZAPISY JUŻ WYSTARTOWAŁY :).

Do zobaczenia!

[i] 1,5 mln Polaków ma depresję, coraz częściej ludzie aktywni | Psychiatria – Medycyna Praktyczna dla pacjentów (mp.pl)

[ii] Stres, niepokój, metoda Butejko (Buteyko), trening oddechowy